{
    "title": "Aspir Yetiştiriciliği",
    "image": "https://www.aspir.gen.tr/images/Aspir-Yetistiriciligi-83371.jpg",
    "date": "20.01.2024 08:07:57",
    "author": "Mutlu Çalış",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Aspir yetiştiriciliği,</b> aspir bitkisi, yalancı safran, Amerikan safranı, boyacı safran gibi isimler alan bir bitkidir. Aspir bitkisi tek yıllık bir bitki olup, geniş yapraklara sahip sarı, kırmızı, turuncu, beyaz renkli çiçekler açmaktadır. Aspir bitkisi dikenli ve dikensiz türleri mevcut, kuraklığa çok dayanıklı, ortalama yüzde kırklara varan bir yağ oranı ile yağlı bitkiler sınıfındandır. Aspir yetiştiriciliği ilk Asya kıtasında daha sonraları ise Akdeniz ülkelerde yetiştirildiği bilinmektedir. Ülkemize gelişi ise 1940 yıllarına dayanmasına rağmen pek fazla rağbet görmemiştir. Ülkemizin bazı kesimlerinde yetiştiriciliği yapılan aspir, yöre halkı arasında zerdeçal, dikenli ayçiçeği gibi isimlerle bilinmektedir.</div><div><br></div><div><b>Aspir yetiştiriciliği merkezleri</b></div><div><ul><li>Uzak doğu</li><li>Hindistan, Pakistan, Bangladeş</li><li>Orta Asya</li><li>Mısır</li><li>Sudan</li><li>Etiyopya</li><li>Avrupa</li></ul>Aspir yetiştiriciliğinde, günümüzde Dünya üzerinde yayılmış toplam yirmi beş yabani türü bulunmaktadır. Bu yabani türlerin birkaçını ülkemizde görebiliriz. Aspir yetiştiriciliği ilk başlardaki amaçları dışında günümüzde başka amaçlar için yetiştirilmektedir.</div><div><br></div><div><b>Aspir yetiştiriciliği amaçları</b></div><div><ul><li>Tıbbi amaçlar</li><li>Kumaş boya endüstrisi</li><li>Yağ endüstrisi</li><li>Kozmetik endüstrisi</li><li>Baharat endüstrisi</li><li>Gıda boyası üretimi</li></ul><div><b>Aspir yetiştiriciliği</b> ilk başlarda tıbbi amaçlarla ve kumaş boyası üretimi amaçlı yetiştirilirken daha sonra yerini yağı için yetiştirme amacı almıştır. Aspir bitkisinden suda erimeyen kırmızı renkli ve suda eriyebilen sarı renkli olan iki çeşit boya elde edilebilmektedir. Çin'de yaygın olarak aspir yetiştiriciliği yapılmasında tıbbi amaçlar ön planda olup, kalp-damar rahatsızlıkların tedavisinde, travmatik şişlik ve ağrılarda, kadınsal hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Aspir bitkisi yüksek tansiyonu düşürdüğü, kan akışını hızlandırdığı gibi birtakım özellikleri bilimsel olarak kanıtlanmış ve aspir yetiştiriciliğine merak artmıştır. Aspir yetiştiriciliğinin amaçları arasında olan baharat kullanımı uzak doğu ülkelerinde yemeklere baharat olarak kullanımıdır. Yemeklere renk, tat ve lezzet vermek amaçlı sıklıkla kullanılmaktadır. Aspir yetiştiriciliği günümüzde ise genellikle yağlık bitki olarak yetiştirilmektedir. İçeriğindeki yüksek yağ orandan dolayı yağ eldesi amaçlı yetiştiriciliği yaygın alan bulmaktadır. Aspir bitkisi içeriğinde yüksek oranda doymamış uçucu yağ asidi içeriğinden dolayı insan sağlığı açısından çok faydalıdır. Aspir yetiştiriciliği genellikle yazlık dönemde yapılır. Bahar aylarında aspir bitkisi tohumu ekilir. Ülkemizde Çukurova ve Harran ovası bölgeleri ekim için ideal bölgelerdir. Kuraklığa dayanıklı bir bitki olmasına rağmen su ihtiyacı dönemlerinde sulanması verimliliği artırmaktadır. Aspir yetiştiriciliğinde, ekim sonrası beş aylık bir süre sonrası hasadı yapılabilir. Bu süreçte taç yaprakları tamamen kuruyup taneleri beyazlaşır.</div>"
        }
    ]
}